Bilanço nasıl güzelleştirilir

Bilanço nasıl güzelleştirilir?(1)


Değerli okurlar bu yazımla size '' Bilanço makyajı '' diye bilinen , gerçeğe uygun olmayan bilanço konusunda ders verme, yol gösterme niyetinde değilim.
Sadece Vergi Usul Kanunu'nun bazı hükümlerini hatırlatacağım ki belki yardımı dokunur. Ancak , yaptığınız uygulama VUK'a uygun olsa, vergi açısından bir sorun yaratmasa bile muhasebe ve denetim prensiplerine aykırılık teşkil edebileceğini de hatırdan çıkarmamanızı rica ediyorum.

Geliri (matrahı) nasıl azaltırız? Şirketlerin sihirbaz ihtiyacı

Genelde işlerin iyi gittiği dönemlerde şirketlerin bizden istekleri:'' Bize öyle gelir kalemleri bulun ki ticari geliri artıralım ancak vergi matrahı artmasın ''. Varsa istisna, indirim gibi yasal yoları sıralarız. Bunlar yetmeyip de halen sıkıştırılmaya devam ediliyorsak, ''Sizin vergiciye değil sihirbaza ihtiyacınız var'' deriz.

İşin iyi gittiği dönemlerde veya işi iyi giden şirketlerde; ''Hızlandırılmış amortisman ayırma, ihtiyariliğin olduğu alanlarda maliyete de atılabilecek veya aktifleştirilebilecek bazı kalemleri doğrudan gider olarak dikkate alma vb yollar tavsiye ederiz.

Gideri nasıl azaltalım, geliri nasıl artıralım?

İşlerin kötü gittiği dönemlerde veya şirketlerde başta kreditörlere daha düzgün bir bilanço sunabilmek kaygısı ile ne yapabilecekleri arayışına girerler. Akla ilk gelenler;

- Yabancı para cinsinden olan borçları değerlememek,

- İkinci sık kullanılan yol, amortisman ayırmamak,

- Bir diğeri şüpheli alacak karşılığı ayırmamaktır.

Değerlemediğiniz borcu ileride öderken oluşan, daha önce ilgili döneminde kayıtlarınıza yansıtmadığınız kur farkını dönemsellik ilkesi gereği gider yazamazsınız.

Aynı şey amortismanlar için de geçerlidir. Bu sene ayırmadığınız amortismanı bir daha gider olarak dikkate alamazsınız. www.muhasebenet.net

Keza dava veya icra safhasına gelmek suretiyle şüpheli hale gelmiş alacaklarınız için sonraki senelerde karşılık ayırmaya kalktığınızda problemle karşı karşıya kalabilirisiniz. Bir kısım yargı kararlarına rağmen bakanlık dava açıldığı yılda ayrılmayan karşılığın sonraki yıllarda ayrılamayacağı görüşünde.

Tabii ki, yukarıda da bahsettiğimiz üzere bu tür yaklaşımlar vergi açısından bir sorun yaratmasa bile muhasebe ve denetim prensipleri açısından kabulü mümkün değildir.

TTK 324'e göre borca batıklık halinde izlenen yollar

Şirketleri bu tür arayışlara iten bir diğer neden Türk Ticaret Kanunu'nun 324. maddesinde düzenlenen' 'teknik iflas'' durumuna düşmektir.

Bahsi geçen madde şirketlerin yönetim kurullarına önemli görevler yüklemektedir.

Burada serdedilen görevleri zamanında yapmamış olan yönetim kurulu üyeleri, bu durumdan zarar görenlerin (örneğin alacağını tahsil edememiş alacaklıların) başvurusu üzerine şahsi mal varlıkları ile sorumlu olabileceklerdir.

1.Sermayenin yarısı karşılıksız kalmışsa

Yönetim kurulu şirketin son bilançosunda şirketin esas sermayesinin yarısının karşılıksız kaldığını fark ettiğinde derhal toplanıp durumu genel kurula bildirmek zorundadır. Diğer bir ifade ile şirketin öz sermayesi şirketin sermayesinin yarısından az ise derhal gündemi bu olan bir genel kurul düzenlemek suretiyle durum genel kurula bildirilmelidir.

2.Şirketin aciz halinde kaldığı şüphesi varsa

Şirketin varlıklarının borçlarına yetmeyeceği, borçlarını ödeyemeyeceği şüphesi uyandıran göstergeler (alacakların tahsilinde yaşanan güçlükler, bir kısım alacak ve varlıkların değersiz hale gelmesi vb) mevcutsa yönetim kurulu varlıkların satış fiyatlarını dikkate alarak derhal bir bilanço tanzim eder. Sermayenin üçte ikisi karşılıksız kaldığı (öz sermaye sermayenin üçte biri ve altında ) kaldığı takdirde yine derhal genel kurul toplanır:

Genel kurul;

- Ya sermayenin eksik kalan kısmının tamamlanmasına ,

- Ya da kalan üçte bir sermaye ile yetinilmesine karar verecektir.

Böyle bir karar alınmaz ya da genel kurul toplanmazsa şirket fesh olunmuş sayılır.

3.Şirket borca batıksa

Şirketin aktifleri şirket alacaklarını karşılamaya yetmediği takdirde yönetim kurulu durumu derhal mahkemeye bildirmek zorundadır.

Mahkeme bu durumda şirketin iflasına hükmeder. Ancak mahkeme kararı yönetim kurulu veya şirket ten alacaklı olanların talebi ve ıslahın mümkün olabileceği kanaatinin oluşması halinde tehir edebilir. Bu durumda mahkeme yed'i emin tayini ve envanter yapılmak suretiyle varlıkların tespiti gibi tedbirler alabilir.

Başladığımız bu konu ve Vergi Usul Kanunu'ndaki diğer hükümleri özetlemeye devam edeceğiz. Bizi izlemeye devam edin.

2009 EL KİTABI

SAĞLIK:

1. Çok su için.

2. Kahvaltıyı kral, öğle yemeğini prens ve akşam yemeğini de dilenci gibi yiyin.

3. Ağaçlarda ve bitkilerde yetişen yiyecekleri daha çok ve fabrikalarda üretilen yiyecekleri daha az yiyin.

4. 3 E ile yaşayın -- Energy, Enthusiasm, and Empathy (enerji,heyecan ve duygu paylaşımı).

5. Meditasyon, yoga ve dua için zaman yaratın.

6. Daha çok oyun oynayın.

7. 2008'de okuduğunuzdan daha fazla kitap okuyun.

8. Her gün en az 10 dakika sessiz olarak oturun.

9. 7 saat uyuyun (Erdal Demir Kıran'a göre ise sadece aptallar sekiz saat uyur).

10. Her gün 10-30 dakika yürüyüş yapın. Ve yürürken gülümseyin.

KİŞİLİK:

11. Hayatınızi başkalarınkiyle karşılaştırmayın. Onların seyahatinin ne hakkında olduğuna dair hiçbir fikrin yok.

12. Kontrol edemeyeceğiniz olumsuz düşüncelere veya şeylere sahip olmayın. Bunun yerine enerjinizi olumlu şekilde şu an için harcayın.

13. Kendinizi fazla abartmayın; sınırlarınızı bilin.

14. Kendinizi çok da ciddiye almayın; kimse yapmıyor.

15. Kıymetli enerjinizi gevezelikle, dedikoduyla boşa harcamayın.

16. Uyanık iken daha fazla hayal kurun.

17. Kıskançlık, çekememezlik zamanın boşa harcanmasıdır. İhtiyacınız olan her şeye zaten sahipsiniz.

18. Geçmiş meseleleri unutun. Partnerinizin geçmiş hatalarını hatırlatmayın. Bu durum mevcut mutluluğunuzu bozar.

19. Hayat, birisine kin duyarak zamanı boşa harcamak için çok kısadır. Kimseden nefret etmeyin.

20. Geçmişinizle barış yapın ki, şimdiki zamanı bozmasın.

21. Senden başka hiç kimse senin mutluluğundan sorumlu değildir.

22. Hayatın bir okul olduğunu ve öğrenmek için burada olduğumuzu unutmayın. Problemler, cebir dersi gibi gelip giden, ancak aldığımız

derslerin bir ömür boyu devam ettiği eğitim programının bir parçasıdır.

23. Daha fazla gülümseyin ve gülümsetin.

24. Her tartışmayı kazanmak durumunda değilsiniz. Ayni fikirde olmamak için anlasın.

SOSYAL YAŞANTI:

25. Ailenizi sık arayın.

26. Her gün diğerlerine iyi bir şey verin.

27. Herkesi her şey için affedin.

28. 70 yaşından büyük ve 6 yaşından küçük kimselerle vakit geçirin.

29. Her gün en az 3 kişiye gülümseyin ve tanımadığınız en az 1 kişiye "GÜNAYDIN" deyin.

30. Başkalarının sizin hakkınızda ne düşündüğü sizi hiç ilgilendirmesin.

31. Hasta olduğunuz zaman, işiniz size bakamaz ama aileniz ya da arkadaşınız bakabilir . . .Onlarla temasta olun.

HAYAT:

32. Doğru şeyi yapın!

33. Faydalı, güzel veya neşe dolu olmayan her şeyden uzak durun.

34. TANRI her şeyi iyileştirir.

35. Bir durum iyi veya kötü olsun, nasılsa değişecektir.

36. Nasıl hissettiğinizin önemi yok, haydi kalkın, giyinin ve ortaya çıkın.

37. En iyisine henüz sıra gelmedi.

38. Sabah canlı olarak uyandığınız zaman, bunun için TANRI'ya şükredin.

39. Maneviyatınız daima mutludur. Öyleyse mutlu olun.

Cevza Kayatürk'ün gönderdiği elektronik postadan alınmıştır.

Zeki GÜNDÜZ

Bilanço nasıl güzelleştirilir? (2)


Değerli okurlar 27 Şubat 2009 tarihli yazımızda başladığımız konuya kaldığımız yerden devam edelim.

Sermaye yetersiz kalmışsa yönetim kurulu ne yapacak?

Geçen haftaki yazımızda Türk Ticaret Kanunu'nun 324. maddesinin yönetim kuruluna yüklediği görevlerden bahsetmiştim. Şirketin bilançosunda sermayenin kısmen veya tamamen kaybedildiği anlaşılmışsa bu konuda harekete geçilmesi gerekmektedir.

1.Satış /tasfiye bilançosu hazırlama

Şirketin zor durumda olduğu, varlıklarının borçlarını karşılayamayacağı intibaı varsa veya şirket kayıtlarına göre oluşturulan son bilançodan sermayenin üçte ikisinin kaybedildiği sonucu çıkıyor ise yönetim kurulu varlıkların piyasa satış fiyatlarını dikkate alarak bir bilanço oluşturur. Şayet şirket o gün tasfiyeye girse, varlıkları piyasada satılsa ne değerde olacaksa o değerler üzerinden, kayıt harici bir bilanço oluşturulur.

a) Değerleme yaptırma

Şirketin gayrimenkul, stok vb. tüm varlıkları, alacak ve borçları, velhasıl tüm bilanço kalemleri bağımsız uzman görüşleri de alınarak elden geçirilir.

Bu çalışma sonucu şirket varlıkları borçları karşılamaya yetiyor ise sorun yok demektir. Ancak pratikte şirket yönetimleri bu durumu bilançolarına yansıtma çabasına giriyorlar. Şayet bilançolarındaki varlıkların (örneğin gayrimenkullerin) değeri daha kıymetli ise bu kıymet farkını bilançolarına yansıtarak bilançoyu güzelleştirme gayretine giriyorlar.

b) Değerleme farkının kaydı

Hukukçulardan da görüş alınarak yapılan bu uygulama ile şirketler, bilançodaki gayrimenkullerinin piyasa değerini bir tespit davası açmak ve mahkemenin atadığı bir bilirkişi marifetiyle değer tespiti yaptırmak suretiyle belirtiyorlar. Bilançodaki kayıtlı değerle tespit davası neticesinde bulunan bu yeni değer arasında artış yönünde bir fark varsa bu farkı bilançoda gayrimenkulün değerini artıracak şekilde bir alt hesaba kaydediyorlar. Bu hesabın karşılığı da pasifte bir fon olarak kaydediliyor. Bu fon ticari bilançoda gelir olarak dikkate alınsa bile, beyannamede vergilenecek bir gelir olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

c) Gayrimaddi haklar değerlenerek bilançoya yansıtılabilir mi?

Olağan dışı dönemlerde de ister istemez arayışlarda olağan üstü oluyor. Bir kısım şirketlerde gayrimenkulleri değerlemek bilançoyu kreditörlere daha güzel göstermeye veya şirketi TTK 324 çerçevesinde müflis sayılmaktan kurtarmaya yetmeyebiliyor. Bu durumda başlayan bir başka arayış bilanço dışı/görünmeyen varlıklarda da bir değerleme yapılabilip yapılamayacağı ve değerleme farkının bilançoya yansıtılabilip yansıtılamayacağı noktasında toplanıyor.

Bizce TTK 324 çerçevesinde bir satış bilançosu tertipleniyorsa satılabilecek her şey gibi, satışa konu yapılabilecek, piyasa değeri olan gayrimaddi varlıkların da piyasa değerini tespitte fayda bulunmaktadır. Dolaysıyla bu kayıt harici bilançoda gayrimaddi hakların değeri de dikkate alınabilecektir görüşündeyim. Ancak bu değerin kayıtlara ve resmi bilançoya yansıtılabilip yansıtılamayacağı konusunda farklı görüşler vardır.

2. Sermayeyi tamamlama

Şayet şirket sermayesinin üçte ikisinden fazlası karşılıksız kalmışsa genel kurulda ya mevcut (sermayenin üçte bir kalmışsa) üçte bir sermaye ile yetinilmesine karar verilecek ya da eksilen sermayenin ortaklarca tamamlanması gerekecektir.

Bu konuda çok sayıda uygulama yapılmasına rağmen çok sayıda teknik ve pratik problem de devam etmektedir.

Sermayeyi istesen de resmen artıramazsın

Türk Ticaret Kanunu'na göre şayet şirket sermayesinin üçte ikisinden fazlasını yitirmişse sermayesini artıramamaktadır. Önce şirket ortaklarının eksilen sermayeyi en az üçte iki seviyesine nakit enjekte etmek suretiyle getirmeleri gerekmektedir. Ancak ondan sonra sermayenin (üçte birinden fazlasının) korunduğu YMM raporu ile tespit ettirilmekte ve sermaye artışı yapılabilmektedir.

Ancak uygulamada bazen bu durum göz ardı edilerek de sermaye artışı yapılabilindiğine şahit olunmaktadır.

Tüm ortaklar sermaye tamamlama sürecine katılmazsa ne olacak?

Sermayenin tamamlanması sürecine tüm ortaklar katılmazsa ne olacaktır sorusunun belki tek cevabı durumun tespit ettirilip katılmayan ortak nezdinde alacak takibine geçmek olabilir. Uzmanı olmadığım bu ve aşağıdaki bazı konularda sadece soru sorarak katkıda bulunmaya çalışıyorum.

Şirket halka açıksa ne olacak?

Küçük ortaklarında sürece katılmalarını sağlamak ve zorlamak ancak SPK'nın izni ile olabilecektir görüşündeyiz. Ancak bu konuda SPK ya sermaye artışına (tamamlamaya gerek kalmaksızın) izin verecek ya da şirketin o halde kalmasına göz yumacaktır. Sadece büyük ortak tamamlasın denemeyecektir.

Kayıt şekli nasıl olacak?

Sermayenin tamamlanması bankaya nakit girişi suretiyle aktiflerin artırılması ve pasifte öz sermaye hesapları altında bir hesaba fon olarak kayıt suretiyle olacaktır.

a) Brüt yöntem

Yukarıdaki kayıt şekli ile tamamlanan sermaye ve şirketin o ana kadar ki zararları bilançoda görülebilmektedir. Aşağıdaki yöntem uygulanacaksa da her halükarda bu kaydı yapmak yerinde olacaktır.

b) Netleştirme yöntemi

Bu yöntemde ilk etapta yukarıdaki kayıt yapıldıktan sonra ikinci aşamada pasifteki bu fonla aktifteki zararlar, fon tutarı kadar karşılıklı kayıtla kapatılmaktadır. Bu yolla şirket bilançosundaki ticari birikmiş zarar tamamlanan sermaye tutarı (ilk etapta pasifte fona kaydedilen tutar) kadar azaltılmaktadır. Bilançoda zararı azaltıcı etkisi nedeniyle netleştirme yöntemi adı verilmektedir.

Zararlar ne olacak?

Yukarıda bahsettiğimiz netleştirme yöntemi ile ticari zararları bilançoda yok etsek bile beyannamede takip ettiğimiz devreden birikmiş zararları mahsup hakkımız devam edecektir.

Geri ödenebilir mi?

''Sermaye tamamlama suretiyle pasifte fona kaydettiğimiz bu tutarı şirketin bilançosu düzeldiğinde ortaklara iade etmek mümkün müdür?'' sorusuna farklı cevaplar verilmektedir. Biz şekil ve hukuki altyapısı uygun oluşturulmak şartıyla mümkün olacağı kanaatindeyiz.

Vergi incelemelerinde ne oldu?

Son yıllarda yapılan bazı vergi incelemelerinde sermayenin ikmali maksadıyla ortaklar tarafından şirkete enjekte edilen tutarlardan hareketle eleştiriler yapıldığını da sizlerle paylaşayım.

Zeki GÜNDÜZ


ERAZİNCAAN İLİ TERCAN İLÇESİ VİCAN YOLLARÜSTÜ KÖYÜ SOSYAL YARDIMLAŞMA DAYANIŞMA KÜLTÜR VE GÜZELLEŞTİRME DERNEĞİ TÜZÜĞÜ

Madde 1-

Derneğin Adı : Erzincan İli Tercan İlçesi Vican Yollarüstü Köyü Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Kültür ve Güzelleştirme derneği ” dir.

Madde 2-

Derneğin Merkezi : İstanbul İlidir.

Madde-3

Derneğin Kurucuları : Adı ve Soyadı Mesleği Tab. D.Tarihi Adresi ALİ HAYDAR KIRIK Tekstil T.C 03.10.1968 Bağdat Cad. Sümbül sk. No:47 Maltepe KEMAL ASLAN İşçi T.C 02.02.1965 Cumhuriyet Mah. Fatih Cd. No:44 Kartal İSMAİL ONAY Serbest T.C 01.03.1965 Yalı Mah. Yüzbaşılar Sk. No:27/3 Kartal BAKİ DEMİR Marketçi T.C 01.01.1971 Yunus Mah. Kubilay Cad. No:21/4 Kartal AYHAN ÇELEBİ İşçi T.C 10.05.1968 Yeni Mah. Tavukçu Köprülü Cd. No:60/2 Bagcılar KEMAL TAŞDELEN Esnaf T.C 11.04.1982 Kiraz Mah. Özçe Sk.No:33 K:1 D:4 Bağcılar MURAT TURAN Muhasebe T.C 27.11.1980 Yeni Mah. 11.

Sk. No:11/2 Bağcılar EROL ÇİÇEK Serbest T.C 10.07.1973 Çakmak Mah.23 Nisan cad. Cirit sk. No:8/3Ümraniye HASAN TAYLAN Esnaf T.C 01.02.1973 Aşağı Dudulu Ceyhan Sk. No:6 Ümraniye Derneğin Amacı ve Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri İle Faaliyet Alanı

Madde 4-

Derneğin Amacı: Derneğimiz Erzincan İli Tercan İlçesi Vican Yollarüstü Köyü ve Çevre Köyleri ile yöre halkı arasında birlik ve beraberliği sağlamaktır. DERNEĞİN HEDEFLERİ : 1- Tüm hemşerilerine ulaşıp derneğin tanıtılması, hemşeriler arasında bir bütünlüğün oluşturulması, 2- Diğer derneklerle tanışmak, görüş alış verişinde bulunmak, 3- Üyelerimiz arasında kültür ve geleneklerimizi yaşatmak için çaba harcamak, 4- Derneğe mülk edinmek. Dernekçe Çalışmaları 1- Üyelerin Nişan, düğün ve cenazelerinde onlarla beraber olmak, iyi ve kötü günlerinde üyelerimizi yalnız bırakmayıp yapılması gerekenleri yapmak. 2- Hayırseverlerin ihtiyaç sahiplerine yardım etmesinde aracı olmak, 4- Gençlerin eğitimlerinde onlara yardımcı olmak, ders takviyeleri için program hazırlamak, 5-Hanımlar günü organize etmek toplantılarda bir konunun işlenmesini sağlamak, Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri: 1-Faaliyetlerin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için araştırmalar yapmak, 2-Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek, 3-Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere çalışma ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak, 4-Derneğimiz Vican Yollarüstü Köyünü Madden,kalkınması için köylüler arasında Sosyal Kültürel olanaklardan faaliyette bulunmak ve gerektiğinde Camii,Cemevi,Yol,su,Elektrik,köprü vs. alanlarda umumun menfaatine şamilen tesislerin yapımını ve onarımını gerçekleştirmek. 5-Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek, 6-Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek, 7-Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek, 8-Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak, 9-Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek, 10-Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, Gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak, 11-Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak, 12-Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek, 13-Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak, 14-Gerekli görülen yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilik açmak, 15-Köyün Ağaçlandırılmasını ve yetiştirilen köy yararına değerlendirilmesi, köyün Çevre güzelliği ve imarı için yeterli İnşaat faaliyetlerini gerçekleştirmek için lüzumlu katkıyı sağlamak, 16-Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak, 17-Köyün Tarımsal , Zirai ve hayvancılık alanlarında daha iyi verimli hale getirilebilmesi için ilgili merciler nezninde islah ve üretimin arttırılmasına yönelik projelerin gelişmesi için sağlanan yardımlaşmanın temin edilmesi 18- Köyün Fertleri arasında tabii afetlerden zarar gören,fakir,muhtaç ve hasta olanlara her türlü ayni ve nakdi yardımlarda bulunmak. İmkansızlıklar nedeniyle okuyamayan, okumak isteyen çocuklara tahsilleri süresince burs ve derneğin araç gereçlerinden kendisine yeterli desteği sağlamak. Derneğin Faaliyet Alanı Dernek, Hemşerilerimiz arasında sosyal , kültürel ve yardımlaşma alanında faaliyet gösterir. Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri

Madde 5-

Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü koşullarını taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz. Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir. Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir. Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir. Üyelikten Çıkma

Madde 6-

Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir. Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez. Üyelikten Çıkarılma

Madde 7-

Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller. 1-Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak, 2-Verilen görevlerden sürekli kaçınmak, 3-Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak. 4-Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak, Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarılır. Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez. Dernek Organları

Madde 8-

Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir. 1-Genel kurul, 2-Yönetim kurulu, 3-Denetim kurulu, Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü

Madde 9-

Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Genel kurul; 1-Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan, 2-Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır. Olağan genel kurul, 2 yılda bir, Nisan ayı içersinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır. Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır. Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir. Çağrı Usulü Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı yada elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz. Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır. Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz. Toplantı Usulü Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur. Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir. Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur. Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur. Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri

Madde 10-

Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır. Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır. Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir. Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri

Madde 11-

Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır. 1-Dernek organlarının seçilmesi, 2-Dernek tüzüğünün değiştirilmesi, 3-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası, 4-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi, 5-Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi, 6-Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yöneltmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması, 7-Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi, 8-Derneğin vakıf kurması, 9-Derneğin fesih edilmesi, 10-Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması, 11-Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi, Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir. Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir. Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır. Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Madde 12-

Yönetim kurulu, (9) Yedi asıl ve (5) Beş yedek üye olarak genel kurulca seçilir. Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üye’yi belirler. Yönetim kurulu, tüm üyelerin haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir. 1-Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek, 2-Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak, 3-Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak 4-Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek, 5-Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak 6-Genel kurulda alınan kararları uygulamak, 7-Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak, 8- Bütçenin uygulanmasını sağlamak, 9-Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek. 9-Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak, Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Madde 13-

Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir. Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir. Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar. Denetim kurulu;gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.

MADDE 14 :

DERNEĞİN ŞUBESİ Genel kurul kararı ile yetkili kılınan en az beş kişi şubenin açılacağı yerin Mülki Amirliğine yazılı olarak müracaatta bulunur. Kurucuların Adı soyadı, doğum yeri ve tarihi, meslek ve sanatı, ikametgahları ve tabiyetleri, Derneğin şube kurucularının şubenin açılacağı yerde en az altı aydan beri ikamet etmesi şarttır. Şube merkez adresinin bildirilmesi ve yazıya dernek tüzüğünden iki örnek ile yetki belgelerinin eklenmesi zorunludur.

MADDE 15 :

ŞUBE ORGANLARI : 1-Genel Kurul 2-Yönetim Kurulu 3- Denetleme Kurulu ve denetçi oluşturulması zorunludur. Bu organların görev ve yetkileri dernek tüzüğünde gösterilir.

MADDE 16 :

ŞUBELERİN TABİİ OLACAĞI HÜKÜMLER Dernek şubeleri hakkında da bu kanun hükümleri uygulanır. Ancak : 1-Şube genel kurulunun toplantılarının üyelere duyurulması tüzüğümüzün 2-Yedinci maddesinde belirtildiği usule uygun olarak yapılır. 3-Şube genel kurulları olağan toplantılardan Merkez genel kurul toplantısından en az 45 gün önce bitirmek zorundadır. 4-Şube üyelerinin üyelik aidatlarının % 10 genel merkeze ödenmesi zorunludur. 5-Şube Genel Merkez Genel Kurulunda üye tam sayılarının 1/10 ‘ u ile temsil edilir. Şube Genel Kurul: Yönetim kurulu Şube üye kayıt defterinde kayıtlı genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler arasında gizli oyla 5 asil, 5 yedek üyeden oluşur Denetleme Kurulu: Şube genel kurulunda gizli oyla seçilecek 3 asil ve 3 yedek üyeden teşekkül eder. Şube organları bu tüzükte yazılı bulunan organların çalışma usulüne göre görev ifa ederler ve aynı yetkilere haizdirler Derneğin Gelir Kaynakları

Madde 17 -

Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır. 1-Üye Aidatı: Üyeler aidat olarak 5 YTL aidat alınır. Yıllık (60) atmış YTL Üye isterse aidatını yıllık olarak ödeyebilir. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir. 2-Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar. 3-Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler, 4-Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler, 5-Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar. 6-Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar. 7-Diğer gelirler. Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler

Madde 18-

Defter tutma esasları; Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur. Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir. Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir. Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur. Kayıt Usulü Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur. Tutulacak Defterler Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur. a)İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir: 1-Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır. 2-Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir. 3-Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır. 4-Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir. 5-İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir. 6-Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir. b)Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir: 1-(a) bendinin 1, 2, 3 ve 6 ncı alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur. 2-Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır. Defterlerin Tasdiki Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan defterler ile form veya sürekli form yapraklı defterlerin, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur. Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yıl sonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir. Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri Madde 19-Gelir ve gider belgeleri; Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer. Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” düzenlenir. Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir. Alındı Belgeleri Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır. Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir. Yetki Belgesi Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği EK- 19’da örneği bulunan) “Yetki Belgesi “ dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca, onbeş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir. Dernek adına gelir tahsil edecek kişiler, ancak adlarına düzenlenen yetki belgelerinin bir suretinin dernekler birimine verilmesinden itibaren gelir tahsil etmeye başlayabilirler. Yetki belgesinin kullanımı, yenilenmesi, iadesi ve sair hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir. Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi; Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır. Beyanname Verilmesi

Madde 20-

Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir. Bildirim Yükümlülüğü

Madde 21-

Mülki amirliğe yapılacak bildirimler; Genel Kurul Sonuç Bildirimi Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği EK-3’ te sunulan) “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından mülki idare amirliğine bildirilir: Genel kurul sonuç bildirimine; 1-Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği, 2-Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği. Eklenir. Taşınmazların Bildirilmesi Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir. Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” iki nüsha olarak doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunurlar. Bildirim formuna, yurt dışından yardım alınması hususunda alınmış yönetim kurulu kararı örneği, varsa bu konuda düzenlenen protokol, sözleşme ve benzeri belgeler ile yardımın aktarıldığı hesaba ilişkin dekont, ekstra ve benzeri belgenin bir örneği de eklenir. Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur. Kamu Kurum ve Kuruluşları İle Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği EK- 23’de gösterilen) “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir. Değişikliklerin Bildirilmesi Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir. Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir. Sandık Kurma

Madde 22

Dernek sağlanan karı üyelerine paylaştırmamak, risturn faiz veya, sağlanan kârı üyelerine paylaştırmamak, gelir, faiz veya başka adlarla üyelerine aktarmamak şartıyla üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zarurî ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurabilir. Derneğin İç Denetimi

Madde 23-

Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir. Derneğin Borçlanma Usulleri

Madde 24-

Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz. Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği

Madde 25-

Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir. Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır. Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli

Madde 26-

Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir. Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır. Tasfiye İşlemleri Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Erzincan İli Tercan İlçesi Vican Yollarüstü Köyü Sosyal yardımlaşma Dayanışma Kültür ve Güzelleştirme Derneği” ibaresi kullanılır. Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, Yollar Üstü Köyü Muhtarlığına verilir. Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır. Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur. Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır. Hüküm Eksikliği

Madde 27-

Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır. Madde: 28- Derneğin geçici yönetim kurulu aşağıda gösterildiği şekilde oluşur ve İlk Genel kurul toplantısına kadar görevini sürdürür. Bu tüzük 28 (Yirmi Sekiz ) maddeden ibarettir.

GENEL OLARAK HATALAR VE HİLELER

Muhasebe kontrolünün ana hedefinin ve esas konusunun çalışma düzenini incelemekten , düzensizlik ve yolsuzlukları tespit etmekten ibaret bulunduğunu belirtebiliz. Düzenli bir muhasebeden anlaşılan yanlışlık ve hilelerin bulunmasıdır.
Bu durumda muhasebe denetiminin başlıca amacı yanlışlık ve hilelerin aranmasıdır. Yanlışlık ve hileler kısaca muhasebe prensip ve kurallarına uymayan davranışlar olarak adlandırılır. Her iki düzensizlik arasında ayrılık kasıt bulunması ile belirlenmektedir.
Yanlış ve hatalada kasıt yoktur.Bilgisizlik ve ihmal vardır.Bu ayrıma şöyle bir örnek verebiliriz. Sabit değerlere geçirilmesi gereken bir makinanın genel giderlere kaydedilmesi muhasebe prensiplerinin bilnmemesinden veya dikkatsizlikten ileri geliyorsa bu yanlışlık sonucudur.
Geniş ölcüde yapılan çeşitli yanlışlık ve hilelerin birbirinden ayrılması kast usurunun ortaya çıkmasına bağlı bulunduğundan bu ayrımın yapılması her zaman kolay değildir Nitekim de biraz önce verilen örnek bunu açıkça gösterir. Acaba söz konusu makinanın giderlere geçilmesinde kast unsuru varmıdır. Bunun ancak muhasebenin öteki işlemlerinin denetlenmesi sonunda belli edilmesi mümkün olabilir. Bunun yanında karı azaltmak için yapılan başka yanlışlıklar kastı destekler.Yolsuzluğun oldukça yüksek ve uzun yıllar kullanma kabiliyeti bulunan bir makinanın sabit değerler yerine giderlere geçirilmesi maddi bir olay üzerinde gürülmüş ve durum denetim sırasında kayıtlara dayanarak tesbit olunmuştur. Bu denetleme fonksyonunun ilk safhasıdır. İkinci safhada bunun üzerinde kast olup olmadığı araştırılacaktır.
Yanlışlık ve hileleri birbirinden ayırmak bazı hallerde mümkün olabilmektedir. Bazı prensipler sayesinde yanlışlık ve hilelerin birbirinden ayrılması mümkün olabilmektedir.

a) Olağanüstü durumlar dışında önemli düzensizlikler hile olarak kabulediler. Zira özellikle büyük işletmelerin hesap işleri organizasyonunda bulunanlar ve hata organizasyonunda görev almış kisilerin muhasebenin ana prensip ve kurallarını bilmemeleri mümkün değildir Bu sebeple muhasebenin esas prensiplerine aykırı hareketler çoğunlukla yanlışlık değil hile olarak kabul edilmektedir.
b) Herhangi bir muhasip muzaaf usulün karşılıklı kontrol mekanizmasından bir düzensizliğin mevcut olduğunu otomatik olarak öğrendikten sonra bu hatayı maskelemek amacı ile telafi edici bir kayıt yapıldığı takdirde ortada iyi niyet bulunduğunu ileri sürmeye gerek yoktur. Muhasibin iyi niyeti bulunsa idi bunu düzeltme yoluna gitmesi gerekirdi oysa muhasip birinci yanlışlığı ikinci bir yanlışlıkla örtbas etmek istediğine göre hileli durumun varlığını kabul etmek zorunludur.
c) Aynı düzensizliğin sık olarak tekrarlanması halinde bir kastın mevcut olduğunu kabul etmek gerekir. Bu konuda kesin karara varmadan önce olayın ne gibi koşullar altında meydana geldiğini araştırmakta yarar vardır.
İşletmenin hesap planında ayrı mahiyetteki işlemler için birbirine benzer hesap adlarının kullanılması yanlışlıkların devam etmesine neden olabilir. Bu gibi hallerde işletmenin kastı bulunduğunu ileri sürmek yerine düzensizliğe sebep olan organizasyon hatalarının düzeltilmesi yoluna gidilmelidir

Saydığımız olayların aksine düzensizlik ilk defa meydana gelmişse böyle bir düzensizlikten yarar sağlanması bahis konusu olmamaktadır.


A Muhasebe hataları :

Muhasebe hataları unutkanlık dikkatsizlik ve bilgisizlik yüzünden muhasebe ile ilgili işlem kayıt ve hesaplarda yapılan yanlışlıklardır. Genelde kasıt unsuru taşımayan yanlışlıklardır.

İşletmelerin muhasebe kayıtlarında karşılaşılan belli başlı muhasebe hataları 5 başlık altında toplanır.

a ) Matematik Hataları :
Muhasebe sisteminde yapılmak durumunda kalınan hesaplama işlemlerinde yanlışlıklardır. Genellikle hesapların bakiyeleri hesaplanırken yapılan toplama ve çıkarma hataları şeklimde ortaya çıkar.

Örneğin ; genel yönetim giderleri hesabının borç bakiyesi 110.000.000.-TL iken 120.000.000.-TL olarak hesaplanması ve dönem kar veya zararı hesabına bu şekilde aktarılması gibi.

b) Kayıt Hataları
Belgeleri muhasebeleştiriken kayıtlarda yapılan rakam ve hesap yanlışlıklarına denir Kayıt hatalarını 3 grupta toplamak mümkündür.

1)Belgelerdeki rakamın defter kayıtlarına yanlış yazılmasıdır. Bu hata çoğunlukla rakamda yer alan sıfırların eksik yada fazla yazılması veya takdim tehir diye adlandırılan rakamların yer değiştirmesi şeklinde kendini gösterir.
2)Bir işlemin yanlış algılanması sonucunda ait olduğu hesaba değil başka bir hesaba kaydedilmesidir.
Örneğin mal satışı karşılığı alınan 1.500.000.-TL değerindeki senedin sonradan tahsil edilmesi üzerine alacak senetleri hesabına yapılması gereken kayıtın satış hesabına yapılması gibi
3) Muhasebeleştirme sırasında ilgili hesabın borç ve alacağın karıştırılması biçiminde ortaya çıkar. Örneğin müşteriden alınan 5.000.000.-TL’ lik senedin aşağıdaki gibi kaydı.




_________/_________

120 Alıcılar Hesabı 5000.000.-

121 Alacak Senetleri h. 5.000.000.-
_________/_________
Böyle yanlış kayıtların düzeltilmesi ise kayıtlara alınan tutarı iki katı ile ters kayıt düşerek yapılır şöyleki;

_________/_________

121 Alacak Senetleri H. 10.000.000.-

120 Alıcılar H. 10.000.000.-
_________/_________

c) Nakil Hataları
Yevmiye defterindeki muhasebe kayıtlarının başka bir sayfaya veya defteri kebir gibi başka bir deftere aktarılırken yapılan yanlışlıklardır. Nakil hatalarıda iki şekilde yapılmaktadır.

1) Yevmiye defterindeki muhasebe kaydı başka bir sayfaya veya deftere aktarılırken rakamda hata yapılır Örneğin yevmiye defterinde 150.000.-TL olan kayıt defteri kebirde ilgili hesaba 100.000. TL olarak geçirilmiştir..
2) İlgili hesapta yanlışlık yapılmış olabilir .Örneğin , taşıtlar için alınan 5.000.000.-TL lık akaryakıtla ilgili yevmiye kaydı aşağıdaki gibi iken ;

_________/_________

770Genel Yönetim Giderleri h. 5.000.000.
100 Kasa h. 500.000.
_________/_________
Bu kayıt defteri kebirde taşıt giderleri yerine taşıtlar hesabına 5.000.000.TL olarak nakledilmiştir.

d)Unutulma ve Tekrarlama
İşletmeye ait alış satış gider gibi işlemlerin ilgili döneme kaydedilmemesi veya kayıtlara hiç alınmaması unutma hatasıdır.
Örnek satış faturalarının bir veya bir kaçının kaydedilmesinin unutulması birden fazla dönemi ilgilendiren giderlerin tek bir yıl kayıtlara yansıtılması gibi
Tekrarlama ise unutmanın tersine bir işlemin defter kayıtlarına iki defa geçirilmesidir .Mükerrer kayıtta denilen bu hata çoğunlukla ödemesi sonradan yapılan işlemlerin hem belge aslı ile hem de ödeme sırasında iki defa muhasebeleştirilmesi olarak görülür. Proforma fatura kullanan işletmelerde sık rastlanır.

e) Bilanço Hataları
Bilanço hataları üç grup halinde ele alınabilir.
1)İşletmenin aktif ve pasifinde bulunan kıymetlerin değerlemesi ile amortisman ve karşılık ayrılması konularında muhasebe ilkelerine , ticari kurallara ve yasa hükümlerine uygun hareket edilmemesi sureti ile ortaya çıkan hatalardır. Kısaca bu tür hatalara değerleme hataları da denilebilir.
Dönem sonundaki mal mevcudunun yüksek veya düşük değerlenmesi aktifleştirilip amortismana tabi tutulması gereken harcananın doğrudan gider yazılması ile amortisman ve karşılıkların yanlış ayrılması belli başlı değerleme hatalarıdır.
2)Bilançoda niteliği belirsiz ve kapalı hesapların bulunmasıdır. Mahiyeti anlaşılmayan muvakkat ve mutavassıt hesaplar gibi. Bu tür bilançonun açık anlaşılır olma niteliğine uymaz. Bilanço üzerinden işletme ile ilgili sağlıklı analiz yapılmasını önler, tek düzen hesap planı uygulanmasında bu sakınca büyük ölçüde giderilmiştir.
3)Aktif ve pasif hesapların karşılaştırılarak tek bir hesapta birleştirilmesidir. Alacaklar ve borçlar hesabın karşılaştırılarak tek bir hesapta birleştirilmesidir. Bu hataların dönem sonucuna hiçbir etkisi olmaz ama bilanconıun açıklık , sadelik, anlaşılır olma ilkelerine aykırıdır. Bilanço analizini güçleştirir,yanıltıcı olabilir.

B Muhasebe Hileleri :
Belli bir amaçla işletmenim işlem kayıt ve belgelerinin bilerek tahrif edilmesine muhasebe hileleri denir Muhasebe hileleri muhasebe hatalarının tersine bilinçli olarak yapılırlar.
Muhasebe hilesi yapmanın amaçları çok çeşitli olabilir. Bunları şöyle sıralamak mümkündür.
• Zimmetlerin gizlenmesi
• Ortakların birbirini yanıltma istekleri
• Daha az kar dağıtma isteği
• Yolsuzlukları gizlenmesi
• Hak edilmeyen teşviklerden yaralanma arzusu
• Vergi kaçırma düşüncesi

Muhasebe hataları kayıtlar üzerinde yapılırken muhasebe hileleri ağırlıklı olarak belgeler üzerinde ve isteyerek yapılır. Hilelerin belgeler üzerinde ve bilinçli olarak yapılması nedeni ile muhasebe sistemi içinde kendiliğinde ortaya çıkarılması beklenemez. Ortaya çıkarılması güçtür Deneticinin görevi revizyon sırasında varsa bu tür hileleri belirleyip ortaya çıkarmaktır .Bu konuda başarı sağlamak tamamen deneticinin formasyon, tecrübe ve becerisine bağlıdır. Bu nedenle deneticilerin çok dikkatli ve araştırmacı olması zorunludur.
Muhasebe hilelerinde 6 başlık altında toplamak mümkündür

a) Kasdi Hatalar
Muhasebe hataları bilgisizliğe, dikkatsizliğe dayanır. Ancak söz konusu hatalar belli bir amaçla bilerek yapılırsa kasdi hata olur ve muhasebe hilesi sayılırlar. Kast olduğunu tespit cok güctür.

b) Kayıt Dışı İşlemler
Bilindiği gibi işletmelerin her türlü işlem ve kayıtlarının belgelere dayanması gerekir. Bir kısım işlemlerin belgesiz yapılması ve defterlere yansıtılmamasına kayıt dışı işlem denir. Kayıt dışı işlem alış faturası almamak alınan faturayı gizlemek ve satış faturası düzenlememek sureti ile yapılır. Kayıt dışı işlemlerle sağlanan kaynaklar ya işletme dışında bir yerde( bankalardaki özel hesaplar gibi) toplanır yada bilançonun pasifinde yer alan kapalı hesaplar içinde gizlenir.

c) Zamanında önce veya sonra kayıt

Kayıtların VUK hükümlerine göre ( VUK Md.219) yapılması gerekir.
d) Uydurma hesaplar
Fiktif kişiler adına uydurma yanıltıcı hesap açılmasıdır .Uydurma hesaplar belgenin ve kayıt dışı olarak yapılan işlemleri denkleştirmek amacı ile kullanılır. Gerçek bir kişiye yüksek bir bedelle ancak faturasız satılan mala fiktif bir isime düşük bir bedelle satılmış bir fatura edilir. Bu suretle aradaki fark gizlenmiş olur Aynı şekilde gerçekte imalata verilen ve mamul mal imal ederek mamul şeklinde faturasız satılmış işlem uydurma bir kişiye hammadde olarak satılmış gösterilebilir.
Uydurma hesaplar aracılığı ile maliyet şişirilmesi ise gerçekte faturasız alınan bir malın veya yaptırılan bir hizmetin fiktif bir kişi adına yüksek bedelli bir belge düzenlemesi suretiyle gerçekleştirilir. Bu kişiler vergiye tabi olmayan veya götürü usulde vergiye tabi olan kişilerde olabilmektedir.
e) Belge sahtekarlığı
Gerçek olmayan bir işlemi olmuş gibi göstermek için düzenlenen belgeye sahte belge denir. Belge sahtekarlığı iki şekilde gerçekleşir. Birincisi hem belgenin hemde içeriğin gerçek olmamasıdır.
Tam anlamıyla naylon fatura kullanımıdır. İkincisi faturanın kendisi gerçek olup içeriğim gerçeğe uygun olmamasıdır .Bu gibi hallerde alınan malın miktarı veya fiyatı olduğundan farklı gösterilebilir. Sonuç olarak alınan belge işlemi gerçek şekli ile göstermez.
f) Bilançonun maskelenmesi
Bilançonun maskelenmesi belli bir amaca dönük olarak bilançonun olduğundan farklı düzenlenmesidir. Bilanço maskelemenin amacı işletmenin ekonomik ve mali yapısı karlılık ve likiditesi hakkında yanlış bilgi vermektir veya imaj yaratmaktır.
Bilanço çıkarmak envanter çalışmalarının bir parçası son aşaması olduğundan bilançonun maskelenmesine yönelik işlemler dönem sonunda değerleme sırasında yapılır .Değerleme yapılırken işletmenin mevcut kıymetleri , stokları olması gerekenden yüksek değerlenirse veya amortisman ile karşılık ayrılmasından vazgeçilirse bilanço iyileştirilmiş olur. Kıymetleri düşük değerlenmesi halinde bilanço olumsuz maskelenmiş olur.
Bilançonun olumsuz yönde maskelenmesinin amacı :
• Vergi kaçırmak
• Kar dağıtmamak veya az dağıtmak
• Hisselerin borsa değerini düşürerek spekülasyon yapmak olabilir.
Bilançonun olumlu yönde maskelenmesine bilançonun güzelleştirilmesi denir. Bunun amaçları şöyle sıralanır.
• Daha fazla kredi alabilmek
• Çok ortaklı şirketlerde ortakları tatmin için fazla kar dağıtmak
• İşletmenin kamu oyundaki imajı güçlendirmek
• Vergi ödeyebilmek
Bilanço maskelenmesi üçüncü kişileri yanıltma amacı taşıdığında bir muhasebe hilesidir Bu nedenle bunun üzerinde revizyon çalışmaları sırasında dikkatle durmak gerekir.

VERGİ GİZLEME YÖNTEMLERİ

Muhasebe hilelerine baş vurma sebeplerinden en önde geleni vergi kaçırmadır. Bu amaçla mükellefler çeşitli yollara başvururlar. Bunlaradan en önemlileri şunlardır.

1 Satış Yolsuzlukları
Satılan mal veya görülen hizmet bedellerinin tamamen veya kısmen muhasebe kayıtlarına geçirilmesinden iş sahiplerince açıktan tahsil edilmesine satış yolsuzluğu denir. Buda dört şekilde gerçekleşir.
a) Gizli satış
b) Fatura sahtekarlığı
c) Uydurma firmalara satış
d) Zarar satışı

2 Alış Yolsuzlukları
Dönem kazancını azaltıp, vergi kaçırmayı amaçlayan alış yolsuzlukları da üç şekilde yapılır.

a) Kayıt dışı alış
b) Yüksek bedelle alış
c) Alış iskontolarını kayıt dışı bırakma

3 İşletme Giderlerini Yükseltme
Bu yolla malın satış maliyeti artırılarak, satış bedeli ile satış maliyeti arasında ki fark olan gayri safi kar azaltılmış olur.
Bir ticari işletmede safi karın oluşumu aşağıda formüle edildiği gibidir.
Satış tutarı( ciro)
(-)
Satılan mal maliyeti
(-)
Gayri safi kar
(-)
Genel giderler
(-)
Satış giderleri
(-)
Olağan işletme karı
(+)
Diğer karlar( Arızı gelir)
(-)
Diğer giderler
(-)
Safi ticari kar

Bu şemada hesaplanan safi ticari kar bir vergiye esas olacak mali kar değildir. Bunun için ticari kara bazı indirimler ve eklemeler yapılması gerekir.
Yukarıdaki şemada yer alan giderlerin herhangi birinin hileli yollarla artırılması mümkündür.
İmalat giderleri içinde yolsuzluğa en uygun kalemlerden birisi amortismanlardır. Amortismana tabi olmayan kıymetleri amortismana tabi tutmak ve yüksek oranda amortisman ayırmak bunu en güzel örnekleridir.
Giderleri yükseltmenin bir diğer yolu aktifleştirilip amortismana tabi tutulması gereken harcamaları doğrudan gider yazmaktır.

4 Özel Giderleri İşletmeye Aktarma

Bu giderleri belli başlıcaları
a) Ev giderleri; aydınlatma , ısıtma ,haberleşme, su, kapıcı giderleri
b) Şahsi giderler;Yolculuk , misafir ağırlama ,yardım, bağış, hediyeler
c) Mali giderler; Özel borç faizi, şahsi sigorta primi

5 Değerleme Hileleri
Değerleme gününde işletmenin mevcut mal borç alacakları belli usullere göre değerlendirilir. Mal stoklarının değerlenmesi önemlidir.
Dönem sonu stoklarının değerinin düşük veya yüksek olması uzun dönemde işletmenin kazancını değiştirmez ama dönem kaymasına yol açar. Stok değerlemesinin düşük yapılaması o dönemin kazancının eksik takip eden dönem kazancının ise fazla çıkması sonucunu doğurur.
Değerleme aracılığı ile dönem kazancının veya vergi matrahının ayarlama imkanı olduğunda işlemeler bunu istisnadan faydalanma veya zarar mahsubu amacı ile uygulayabilirler
Bir başka değerleme hilesi yeni kurulan şirketlerde rastlanır. İşletmenin ilk yılları genelde zararlıdır ve zararların mahsup süresi sınırlıdır bu yüzden mahsup sıkıntısına düşmemek için bir kısım giderleri sabit kıymetler maliyetine atıp amortisman yolu ile itfa yolunu seçebilirler.


6 Arızi Gelirleri Gizleme
Alınan çeşitli tazminatlar ( sigorta tazminatı gibi) amorti edilip tahsiline olanak kalmayan alacalardan yapılan tahsilatlar fatura dışı sağlanan özel indirim veya iskontolar ile hurda deşe ıskarta ve atıkların satış hasılatı gibi unsurlardır.

VERGİ İNCELEMESİSIRASINDA ENCOK KARŞILAŞILAN
HATA VE HİLELER
Vergi incelemeleri sırasında en cok karşılaşılan hata ve hilelerim en önemlileri aşağıda sıralanmıştır.
1 HATALAR
A DEĞERLEME HATALARI
• Dövizli alacak ve borçlar VUK genel tebliğindeki kurallarla değerlenmemiştir.
• İşletmeden çekilen iktisadi kıymetler emsal bedel ile değerlenmemiştir.
• Alacak ve borç senetlerinin değerlenmesinde T.C. Merkez Bankası resmi iskonto oranı yerine farklı oran kullanılmış veya iskonto hesaplaması için iç iskonto formülü yerine dış iskonto formülü esas alınarak yapılmıştır.
• Vadeli çekler reeskonta tabi tutulmuştur.
• Hatır senetleri reeskonta tabi tutulmuştur.
• Alacak senetleri reeskonta tabi tutulurken borç senetleri reeskonta tabi tutulmamıştır.
• Döviz cinsinden düzenlenmiş senetler reeskonta tabi tutulmuştur.
• Yurda getirilmesi zorunlu olmayan ihracat bedelli dövizler değerlemeye tabi tutulmamıştır.
• Şüpheli alacak karşılığı alacağın şüpheli hale geldiği tarihte ayrılmamıştır.
• Teminatlı alacaklar için karşılık ayrılmıştır.
• Kamu kurum ve kuruluşlarından olan alacaklar için karşılık ayrılmıştır
• Verilen avans için şüpheli alacak karşılığı ayrılmıştır.
• Kıdem tazminat karşılığı ayrılarak gider kaydedilmiştir
• Menkul kıymetler için menkul kıymetler değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır.
• Aciz vesikasına dayanan alacak değersiz alacak kabul edilmiştir.
• Yurda getirilmesi zorunlu olmayan ihracat bedelleri değersiz alacak olarak kaydedilmiştir
• Hizmet erbabına verilen ayınlar verildiği gün ve yerdeki ortalama parekende fiyatar ile değerlendirilmemiştir.
• Hizmet erbabına konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler konutun emsal kirasının veya menfaatin emsal bedeline göre değerlendirilmemiştir.
• Ayni bağış ve yardımlar VUK hükümlerine göre değerlenmiştir.
• Kıymeti düşen mallar için takdir komisyonu kararı olmadan karşılı ayrılarak gider kaydedilmiştir.
• Satın alınan malların maliyeti intikal ettirilmeyerek doğrudan gider yazılmıştır.
• Dönem sonu stokları düşük veya yüksek bedeller ile belirlenmiştir.
• İmal edilen emtia maliyetine dahil edilmesi gereken harcamalar doğrudan gider yazılmıştır.
• Dönem sonu stokunda bulunan üstüpü deşe ve ıskartalar emsal bedelle değerlenmemiştir.
• Menkul kıymetler alış bedeli ile değerlenmemiştir.
• Yatırımın aktifleştiği dönemin sonuna kadar oluşan kredi faizleri ve kur farkları doğrudan gider kaydedilmiştir.
• Sayım ve tesellüm noksanları gider kaydedilmiş sayım ve tesellüm fazlaları gelir kaydedilmemiştir.
• Peştamallıklar aktifleştirilmeyerek doğrudan gider yazılmıştır.
• Gelecek hesap dönemine ilişkin peşin ödenen giderler doğrudan gider kaydedilmişlerdir
• Satın alınan iktisadi kıymetin maliyetinin birkaç aşamada tamamlandığı durumlarda makine montajının tamamlandığı yıl sonuna kadar oluşan diğer maliyet unsurları alış bedeline eklenmemiştir.
• Amortismana tabi iktisadi kıymet doğrudan gider yazılmıştır.
• Amortismana tabi iktisadi kıymetin maliyetine intikal ettirilmesi geren ( iktisadi kıymet artırıcı kullanım ömrünü uzatan alımında mevcut olmayan ilaveler vb. ) harcamalar doğrudan gider yazılmıştır.
• Binalarda yeniden değerlenmiş değer üzerinden amortisman ayrılmıştır
• Amortisman oranı VUK hükümlerinde yer alan orandan daha yüksek uygulanmıştır.
• Bedelsiz kullanıma bırakılan gayri menkul için emsal kira bedeli hesaplanmamıştır

AMORTİSMANVEYENİDENDEĞERLEME UYGULAMALARINDA YAPILAN HATALAR
• Amortisman oranı ilk uygulana orandan daha yüksek uygulanmıştır.
• Normal usulde amortisman ayrılırken azalan bakiyeler usulüne geçilmiştir.
• Kullanılmaya hazır halde bulunmayan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılmıştır.
• Yıl içinde satılan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılmıştır.
• Özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamalar gider kaydedilmiştir.
• Özel maliyet bedeli üzerinden azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayrılmıştır.
• Binek otomobiller için amortisman ayırmada kıst amortisman yapılmadığı gibi amortisman giderinin tamamı gider yazılmıştır.
• Yapılmakta olan yatırımlar için amortisman ayrılmıştır.
• Boş arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmuştur.
• Amortismana tabi iktisadi kıymet alındığı yıl veya satıldığı yıl yeniden değerlemeye tabi tutulmuştur.
• Yapılmakta olan yatırımlar yeniden değerlemeye tabi tutulmuştur
• İktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönemden sonraki döneme ait olan ve iktisadi kıymetin maliyetine intikal ettirilen kur farkları yeniden değerlemeye tabi tutulmuştur.
• Sinema filmleri alameti farika hakları peştamallıklar özel maliyet bedelleri ilk tesis ve taazzuv giderleri organizasyon etüt ve arama giderleri ve gayri maddi haklar yeniden değerlenmeye tabi tutulmuştur.
• İtfa süresi dolmuş iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulmuşlardır.
• Yeniden değerleme oranı sadece ilgili yıl değerlemesinde kullanılabilir
• Yeniden değerlemeye tabi tutulan bina arsa arazi için yeniden değerlenmiş değer üzerinden amortisman ayrılmıştır.
• Yeniden değerleme değer artış fonu yanlış hesaplanmıştır.
• Yeniden değerleme artış fonu gelir vergisi mükellefleri tarafından sermayeye ilave edilmiştir.
• Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından yeniden değerleme değer artış fonu sermayeye ilave dışında başka bir hesaba ilave edilerek dönem karı ile ilişkilendirilmemiştir.
• Bilançonun pasifinde yer alan yeniden değerleme artışı iktisadi kıymet artışı sırasında birikmiş amortisman gibi işleme tabi tutulmamıştır
• İhtiyari olarak amortisman ayrılmamış yılların amortismanı yeniden değerleme artış fonunu hesabında dikkate alınmamıştır
• Maliyet artış fonu hesabında sermayeye eklenmiş bulunan yeniden değerleme artış fonu dikkate alınmamıştır


KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMALARINDA
KARŞILAŞILAN HATALAR
• İşletme tarafından inşaa ve imal edilen iktisadi kıymetlerin aktifleştirilmesi sırasında KDV hesaplanmamıştır.
• Amortismana tabi iktisadi kıymet KDV bir defada indirim konusu yapılmıştır.( Tek belgeli olanlar hariç)
• Binek otomobiller için ödenen KDV indirim konusu yapılmıştır.( Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otoların kiralanması veya işletilmesi olanlar hariç)
• Zayi olan malların KDV indirim konusu yapılmamıştır
• Kısmi indirime tabi olması gereken KDV’ nin tamamı indirilmiştir.
• Özel maliyet bedelinin aktifleştirilmesi sırasında KDV hesaplanmamıştır.
• Alınan vade farkları, faiz, prim gibi gelirler KDV matrahına dahil edilmemiştir.
• Yıl sonu iskontolarında KDV hesaplanmamıştır.
• Finansman sağlama hizmet bedeli üzerinde KDV hesaplanmamıştır.
• KDV oranları yanlış hesaplanmıştır.
• Para makbuzuna dayanılarak KDV indirimi yapılmıştır.
• Dar mükelleflere yaptırılan hizmetler için sorumlu sıfatı ile KDV beyan edilmemiştir.
• Bedelsiz devir işlemlerinde KDV hesaplanmamıştır.
• Reklam amacı ile dağıtılan mallara ait KDV hesaplanmamıştır.
• Mal teslimi veya hizmet itfasından önce fatura düzenlendiği halde KDV hesaplanmamıştır.
• Kanunen kabul edilmeyen giderlere ilişkin KDV indirim konusu yapılmıştır.


GİDER VE MALİYET ARTIRICI HARCAMALAR
• İşletmeye dahil olmayan araçların masrafları gider yazılmıştır.
• İş ile ilgili olamayan seyahat harcamaları gider kaydedilmiştir.
• Gelir vergisi mükellefi tarafından eşe ödenen ücretler gider yazılmıştır
• Vergi istisna kazanç ile ilgili harcama gider kaydedilmiştir.
• Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa bağlı uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla verdikleri taşıtlar hariç ) için ödenen MTV gider kaydedimiştir.
• Üçretlerde kesilen sigorta primleri ödenmediği hallerde gider yazılmıştır.
• İşle ilgisi olmayan özel harcamalar gider kaydedilmiştir.
• Yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen kar payları kurum kazancından indirilmiştir.
• Ayrıca ihtiyat akçeleri gider kaydedilmiştir.
• Ödenen para cezaları vergi cezaları gecikme faiz ve zamları gider kaydedilmiştir.
• Çalınan mal demirbaş para vb. gider kaydedilmiştir.
• Ticari kazancının elde edilmesi ve idame edilmesi ile ilgili olmayan harcamalar gider yazılmıştır.
• Yasal haddi aşan bağış ve yardımlarda bulunulmuştur.
• Başka firmaya kullandırılan banka kredi masrafları gider yazılmıştır.
• Envantere dahil olmayan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılmıştır.
• Kanunda yazılı kurum ve kuruluşlar haricindekilere yapılan bağış ve yardımlar gider yazılmıştır.
• Özel işlerde kullanılan taşıtlara ait giderlerin tamamı gider yazılmıştır.
• İade edilen malar maliyetlerden çıkarılmamıştır.
• Yatırım tamamlanmadığı halde yapılan yatırım harcamaları doğrudan gider yazılmıştır.
• Proforma fatura doğrudan gider kaydedilmiştir.
• Sevk irsaliyesi doğrudan gider kaydedilmiştir.
• Ortak adına alınan faizler işletmeye gider kaydedilmiştir.
• Finansman giderlerine kısıtlama yapılmamıştır.
• Harcırah ödendiği halde ayrıca yemek yatak harcamaları gider kaydedilmiştir.
• Geçmiş dönem giderleri cari dönemde gider yazılmıştır.
• Sigorta giderlerinde kıst yapılmamıştır.
• Kıdem tazminatı karşılığı gider kaydedilmiştir.


TEVKİFAT( STOPAJ) UYGULAMASINDA KARŞILAŞILAN
HATALAR
• Yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile ilgili olarak yapılan ödemelerden tevkifat yapılmamıştır.
• Çifçilerden alınan zirai mahsuller ve hizmetlerden tevkifat yapılmamıştır.
• Ödenen ücretlerden tevkifat yapılmamıştır.
• Ücret sayılan ödemelerin brüt tutarı üzerinde tevkifat yapılmamıştır.
• Dar mükellef kuruma yapılan kira ödemelerinde tevkifat yapılmamıştır.
• Teklif ödemelerinde stopaj yapılmamıştır.
• KDV mad 24 uyarınca yapılan tevkifat brüt tutar yerine net tutar üzerinden yapılmıştır.
• Kurumlar vergisi kanunu uyarınca yıllık veya özel beyanname veren kurumların indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden tavkifat yapılmamıştır.


YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNDE KARŞILAŞILAN HATALAR
• Yıllara sari inşaat işi bittiği halde bir sonraki yıl beyan edilmiştir.
• Müşterek genel giderler ve amortismanlar yanlış dağıtılmıştır.
• Devam eden ilgili inşaatlarda ilgili harcamalar gider kaydedilmiştir
• Genel giderlerin dağıtımında hata yapılmıştır.
• Yıllara sari inşaatlar ile ilgili olarak yapılan stopajlar bu inşaatlar bitmediği halde mahsup edilmiştir.

MUAFİYET VE İSTİSNA UYGULAMALARINA İLİŞKİN HATALAR

• Tam mükellef olmayan kurumlardan elde edilen kazançlara iştirak kazancı istisnası uygulanmıştır.
• Gayri menkul ve iştirak hisseleri satışında doğan kazanç sermayeye ilave edilmediği halde istisna uygulanmıştır.
• Turizm hasılatı istisnası hesaplaması yanlış yapılmıştır.
• Önceki yıl ayrılan finansman fonu ticari kara ilave edilmemiştir.
• Finansman fonu yanlış hesaplanmıştır
• Yatırım indirimi istisna tutarı yanlış hesaplanmıştır.
• Yatırım indirimi kar olduğu halde uygulanmamıştır.
• Turizm istisnasında başka firmalara devi edilen hasılar üzerinden istisna hesaplanmamıştır.

SABİT KIYMET YENİLEME FONU UYGLAMALARINDAKİ
HATALAR
• Sabit kıymet satışından doğan kar şartlar oluşmadan yenileme fonu alınmıştır.
• Yenileme fonu aynı tür iktisadi kıymet için kullanılmıştır.
• Yenileme fonu aynı türden alınan iktisadi kıymetin amortisman giderinde kullanılmamıştır.
• Yenileme fonu üç yıl içinde kullanılmadığı halde üçüncü yılın matrahına eklenmemiştir.
• Sabit kıymet yenileme fonu işi bırakmada kar olarak dikkate alınmıştır

DİĞER HATALAR
• Faturaların tamamı deftere hasılat olarak yazılmamıştır.
• Mükerrer alış faturası ve gider faturası kaydedilmiştir
• Haksız yere zarar mahsubu yapılmıştır.

HİLELER
A -KAYIT DIŞI HASILAT BELGESİZ SATIŞ

• Yurtdışı mümessillik geliri kayıtlara intikal ettirilmemiştir.
• Banka hesaplarından hasılat farkı tespit edilmiştir.
• El defterinden hasılat farkı saptanmıştır.
• Alınan vekalet ücretleri için serbest meslek makbuzu düzenlenmiştir.
• Vadeli satılan emtialar peşin bedel üzerinden kayıtlara geçilmiştir.

B-DÜŞÜK BEDELLE SATIŞ
• Amortismana tabi iktisadi kıymet satışlarında eksik tutarlı fatura düzenlenmiştir.


C- RANDIMAN İNCELEMELERİ SONUCU BULUNAN FARKLAR
D SAHTE VE YANILTICI BELGE KULLANMAK
E PARAVAN FİRMALAR YOLU İLE ZARAR SATIŞ
F KAYDI ENVANTER SONUCU BULUNAN FARKLAR
G BELGE TAHRİFATLARI
H MEVHUM ADLA SATIŞ
I BEYAN EDİLMEYEN KAZANÇ
İ- ARIZİ GELİRLERİ SAKLAMAK
• Muhtelif hasarlar karşılığı alınan sigorta tazminatları hasılat yazılmamıştır.
• Kur farkı gelirleri beyan dışı bırakılmıştır.
• İskonto dekontları kayıtlara intikal ettirilmemiştir.
• Elde edilen komisyon gelirleri hasılat olarak kaydedilmemiştir.
• Alınan vade farkları kayıtlara intikal ettirilmemiştir.
• Elde edilen faiz kar payı repo gelirleri hasılat yazılmamıştır.
• İhracatta kota devir karşılığı alınan paralar gelir yazılmamıştır.
• Amortismana tabi kıymet satıldığı halde kayıtlara yansıtılmamıştır.
• Kira geliri hasılat kabul edilmemiştir.
• Destekleme Fiyat İstikrar Fonundan alınan tutarlar kayıtlara intkal ettirilmemiştir.
• Tahakkuk eden alacak gelir kaydedilmemiştir.
• Sonradan tahsil edilen şüpheli alacaklar gelir kaydedilmemiştir


UYGULAMA ÖRNEKLERİ

ÖRNEK:
Hava yolu taşımacılığı işi ile uğraşan X A.Ş. 1996 yılında ithal ettiği ve kullanmaya başladığı uçak için satıcı firmaya 1 milyon Mark borçlu bulunmaktadır.Alınan borç kayıtlara 59.073.000.000.-TL olarak yer almaktadır. 31.12.1996 tarihi itibari ile yapılan değerleme sonucu oluşan kur farkı A.Ş. tarafından genel yönetim giderleri hesabına borç kaydedilmiştir.( Maliye Bakanlığınca belirtilen değerlemeye esas DM 69.073-TL dir)

ÇÖZÜM.
Döviz kredisi kullanarak yurt dışından sabit kıymet ithal edilmesi ve sonradan bu kıymete ilişkin borç taksitlerinin değerlemesi dolayısı ile ortaya çıkan kur farkından sabit kıymetin iktisap edildiği dönemin sonuna kadar olanları sabit kıymetin maliyetine eklenmesi zorunludur.
Sonradan ortaya çıkan kur farklarının ise ait olduğu yıla doğrudan gider yazılması veya maliyete intikal ettirilmesi konusunda mükelleflerin seçimlik hakkı vardır.( VUK GT. 163) SPK ya tabi şirketlerde sonradan ortaya çıkan kur farkları doğrudan finansman gideri yazılabilir.

Bu durumda
1.000.000.- DM *69.073.= 69.073.000.000.-TL
( 69.073.000.000.- 59.073.000.000.= ) 10.000.000.000.-TL
A.Ş. tarafından gider yazılarak dönem kazancı bu tutarda eksik hesaplanmıştır.
Oysa alınan tutarın sabit kıymet maliyetine eklenerek amortisman yolu ile itfa edilmesi gerekirdi.