PEDİMENT

PEDİMENT i. («bir heykeli veya heykel grubunu taşıyan alınlık» anlamında ing. k.). Jeomorfol. Yayılımlar veya örtü halinde akışın etkisiyle yarı kurak iklimde biçim­lenen eğik yüzey. (Pediment, inselbergier [veya adatepe] eteğinde döküntülerin ta­şındığı bir kuşağa tekabül eder; gereçle­rin yığışım alanı daha aşağıdaki kesimde olduğundan buralarda alüvyonlar 1-2 m kalınlığında, bazen kesikli bir tabaka mey­dana getirir: sebhalar, maaderler v.b.)
— ANSİKL. Pedimenflenn menşei, yarı kurak bölgedeki yağmur suyunun yüzey­den akışına bağlıdır (bk. CöL, eğîNTî). Pedimentin oluşum şekli bugün bile tartı­şılmaktadır. Bazı jeologlar, inselberg ya­maçlarının basit gerilemesi sonucu pedi­mentin oluştuğunu ileri sürer; geri kalan­lar ise pedimentin oluşumunu suların dökün­tüleri kaldırmasıyle yerli kayanın yavaş bir şekilde gerilemesine bağlar. Bu sonuncu tez «aşınma eğintisi» terimiyle yansır (pe­diment genellikle bu terimle belirtilir.) Bu iki sürecin yerel şartlara ve litolojiye gö­re farklı bir şekilde biraraya geldiği sa­nılır. Meselâ yan kurak ilkimde taneler halinde ufalanmağa çok elverişli olan gra­nit, en güzel pedimentleri verir; çünkü ko­pan granit döküntüleri, suların kolaylıkla taşıyabileceği küçüklüktedir. Bu şekilde, inselberg yamaçlarının gerilemesiyle mey­dana gelen pediment düzensizlikleri, son­raları kolayca ortadan kalkabilir. (L) PEDl(O)—, yun. pais, paidos, çocuk'tan alınan ve bazı kelimelerin bileşimine giren önek. (L)